Lead Organisation: Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy
Mae llesiant emosiynol, corfforol a chymdeithasol plant ag anableddau yn bwysig i Gyngor Bwrdeistref Sirol Conwy.
Rydym am sicrhau eu bod yn cael yr holl gymorth sydd ei angen arnynt pan fydd ei angen arnynt. Un rhan o’n tîm yw’r Gweithiwr Anabledd Teulu (GAT). Mae hon yn rôl newydd sy’n canolbwyntio ar ymyrryd yn gynnar i gefnogi rhieni a gofalwyr plant ag anabledd.
Roeddem am ystyried pa wahaniaeth roedd y rôl hon yn ei wneud, felly fe ofynnon ni i Dr Ceryl Teleri Davies o Brifysgol Bangor wneud y gwerthusiad hwn.
Dysgodd y gwerthusiad lawer o bethau gwahanol gan gynnwys:
- Bod oedi cyn cael diagnosis arbenigol ar niwroddatblygiad yn effeithio ar y teulu cyfan. Roedd hyn yn golygu bod rhaid iddyn nhw ddelio ag ymddygiad a oedd yn achosi niwed i lesiant eu plentyn.
- O ganlyniad i ddelio â’r ymddygiadau hyn, roedd teuluoedd yn teimlo eu bod wedi’u hallgáu’n gymdeithasol ac wedi’u hynysu.
- Roedd teuluoedd yn aml yn wynebu heriau fel tai gwael, tai gorlawn a thlodi.
- Pan oedd gwasanaethau’n cydweithio i roi cymorth, roedd hynny’n cael effaith fawr ar y canlyniadau llesiant i’r teulu cyfan.
Canfyddiadau eraill
Gwelwyd anghenion tebyg ar draws y teuluoedd:
- Anghenion dysgu a diagnosis o anabledd dysgu
- Problemau lleferydd ac iaith, gan gynnwys problemau cyfathrebu
- Hwyliau isel a phryderon o ran iechyd meddwl
- Meddwl am hunan-niweidio a hunanladdiad
- Ymddygiadau sylweddol a oedd yn peri pryder.
- Stigma, cywilydd, allgáu cymdeithasol, ac ynysu cymdeithasol
- Anghenion ariannol gan gynnwys ar gyfer offer a chymorth gyda ffurflenni budd-daliadau
- Heriau i rieni/gofalwyr wrth geisio cyflogaeth a dal eu gafael ar waith.
Casgliad
Y thema allweddol yw bod y cymorth ymarferol ac emosiynol y mae’r Gweithiwr Anabledd Teulu’n ei gynnig a’i roi i rieni/gofalwyr yn gwella gallu rhieni i reoli straen o ddydd i ddydd. Maent yn helpu teuluoedd i gael mynediad at wasanaethau ac ystyried eu hanghenion llesiant eu hunain.
Roedd y grymuso a’r eiriolaeth person-ganolog y mae’r Gweithiwr Anabledd Teulu yn eu cynnig a’u teilwra wedi mynd i’r afael â bwlch hirsefydlog mewn gwasanaethau.
Mae’r canlyniadau i’r teuluoedd hyn wedi bod yn gadarnhaol o ran eu llesiant cyffredinol, gan eu cefnogi’n aml i fynd i’r afael â rhwystrau hirsefydlog ac i’w dileu.
Disgrifiwyd y Gweithiwr Anabledd Teulu hefyd yn glir fel rôl a oedd yn canolbwyntio ar ymarfer seiliedig ar gryfderau, ac yn cynnig cymorth a oedd yn adeiladu ar alluoedd pob teulu.
