Prosiect Rhithwir “Singing for the Brain”, Ynys Môn (Medi, 2020 – Mawrth 2021)
Nod
Mae ein Cynghorwyr Dementia yn clywed gan bobl sy’n byw gyda dementia a’u gofalwyr yn ddyddiol effaith cloi i lawr, ac i’r mwyafrif, mae’r diffyg gweithgaredd cymdeithasol a chynhwysiant yn cael effaith negyddol ar yr unigolyn sy’n byw gyda dementia ac felly’n cynyddu’r straen ar y gofalwr. Mewn ymateb i’r pandemig, mae Alzheimer’s Society wedi ail-ddylunio sesiynau Singing for the Brain i’w cynnig fwy neu lai ac mae hyn wedi bod yn achubiaeth i bobl sy’n byw gyda dementia a’u gofalwyr. Ar hyn o bryd nid oes unrhyw gynigion rhithwir ar gyfer gweithgareddau yn benodol ar gyfer pobl sydd wedi’u heffeithio gan ddementia ar Ynys Môn; bydd y cyfraniad ariannol hwn yn ein galluogi i gefnogi pobl sydd wedi’u heffeithio gan ddementia yn Ynys Môn i gael mynediad at sesiynau rhithwir Canu i’r Ymennydd (SFTB).
Trosolwg o fis Medi, 2020 – Mawrth, 2021
• Rydym wedi datblygu, argraffu yn broffesiynol, a phostio 100 copi o lyfr telynegol Sing for the Brain. Mae’r llyfr telynegol yn gyfeillgar i ddementia a bydd yn cael ei anfon at bobl sydd wedi’u heffeithio gan ddementia yn Ynys Môn i’w galluogi i gymryd rhan yn y sesiynau.
• Rydym wedi cynnal tair sesiwn wythnosol i bobl sydd wedi’u heffeithio gan ddementia gymryd rhan ynddynt ac mae’r rhain wedi’u cynnig i ddefnyddwyr gwasanaeth presennol yn Ynys Môn.
• Rydym wedi datblygu cynllun hyrwyddo gyda’r cydlynydd “Singing for the Brain” ac adnoddau perthnasol i’w dosbarthu ymhlith ein partneriaid ym maes iechyd, gofal cymdeithasol a’r 3ydd sector i gynyddu ymwybyddiaeth o’r sesiynau ac i alluogi’r rheini nad ydynt yn cyrchu cefnogaeth trwy ein gwasanaeth Cyswllt Dementia. i gymryd rhan. Mae hyn yn cynnwys gweithio gyda’r cartrefi preswyl a gofal lleol.
• O adborth defnyddwyr gwasanaeth rydym wedi nodi’r angen am sesiwn “Singing for the Brain” sy’n benodol i’r Gymraeg ac sydd bellach yn cael ei chynnal bob dydd Llun yn wythnosol.
• Fe wnaethon ni gynnal rhith-sesiwn Dydd Gwyl Ddewi ar “Singing for the Brain” a oedd yn dathlu iaith a diwylliant Cymru.
Monitro
Er mis Medi 2020 rydym wedi:
• Cyflwyno 81 sesiwn Canu rithwir ar gyfer yr Ymennydd trwy Zoom
• Adroddwyd ar gyfartaledd bod 20 o bobl yr effeithiwyd arnynt gan ddementia yn mynychu pob sesiwn (rydym wedi nodi cyfartaledd gan y gall presenoldeb amrywio bob wythnos)
• Roedd hyn yn cynnwys cymysgedd o bobl sy’n byw gyda dementia, gofalwyr ac aelodau o’r teulu a gofalwyr taledig.
Gwerthuso
Ein canlyniadau ar gyfer “Singing for the Brain” rhithwir yw:
1. Mae pobl â dementia naill ai ar eu pennau eu hunain neu gyda’u gofalwyr wedi cael fforwm lle anogir cyfathrebu a chyfranogi gan ddefnyddio cerddoriaeth a hwyluso arbenigol.
2. Gall pobl â dementia a lle maent yn mynychu, eu gofalwyr, gwrdd yn rheolaidd â phobl eraill â dementia, a phobl â dementia a’u gofalwyr.
3. Mae’r bobl sy’n defnyddio’r gwasanaeth yn teimlo bod “Singing for the Brain” yn weithgaredd cymdeithasol ysgogol sy’n gwella lles a hyder.
4. Mae “Singing for the Brain” yn galluogi pobl sy’n byw gyda dementia a’u gofalwyr i ddatblygu rhwydweithiau cymdeithasol ac mae pobl â dementia a’u gofalwyr a / neu aelodau o’u teulu yn teimlo bod presenoldeb wedi helpu i leihau neu atal arwahanrwydd cymdeithasol, gan gyfrannu at well ansawdd bywyd.
5. Mae pobl â dementia a’u gofalwyr a / neu aelodau o’r teulu yn teimlo bod presenoldeb wedi helpu i wella a / neu leihau ymddygiadau heriol ac wrth wella cyfathrebu.
6. Mae pobl â dementia a’u gofalwyr wedi cael cyfleoedd i gymryd rhan mewn datblygu ansawdd parhaus a gwella’r gwasanaeth trwy ddulliau adborth anffurfiol a ffurfiol.
Gwnaethom gwblhau gwerthusiadau gydag 16 aelod o’n haelodau “Singing for the Brain” a nodi mewn perthynas â’r canlyniadau uchod:
1. Bod yr holl gyfranogwyr yn teimlo bod y “Cydlynydd Singinfg for the Brain” wedi ei gefnogi i gyfathrebu a chymryd rhan yn un o’r tair sesiwn. Cawsant gyngor a chefnogaeth Zoom lle roedd ei angen.
2. Mae’r aelodau wedi gallu cyfarfod yn rheolaidd â phobl sy’n byw gyda dementia a gofalwyr o bob rhan o Ogledd a De-orllewin Cymru.
3. Heb “Singing for the Brain”, dywedodd yr aelodau a gwblhaodd y gwerthusiad na fyddent wedi cael fawr ddim gweithgareddau eraill i gymryd rhan ynddynt a fyddai wedi darparu gweithgaredd cymdeithasol ysgogol. Er y byddai’n well gan y mwyafrif i hyn ailddechrau yn ôl wyneb yn wyneb cyn gynted â phosibl, roeddent yn hynod fodlon â pharhad y gwasanaeth trwy ddulliau rhithwir.
4. Disgrifiodd rhai o’n haelodau “Singing for the Brain” fel achubiaeth – mynegodd gofalwyr mai hwn oedd yr un tro’r wythnos y byddent yn cymryd rhan mewn rhywbeth ‘hwyl’ gyda’u gofal, a sut roedd hyn yn helpu i leihau pwysau a hyd yn oed ddarparu awr o seibiant mewn rhai achosion.
5. Roedd dau aelod wedi nodi newidiadau sylweddol yn y person yr oeddent yn gofalu amdano – roedd un person a oedd yn byw gyda dementia a oedd yn ddi-eiriau wedi dechrau gwneud cyfathrebiadau llafar trwy gydol caneuon a sylwodd gofalwr arall pa mor weladwy yr oedd ei gofal wedi bod yn dilyn y sesiynau.
6. Mae pobl â dementia a gofalwyr wedi bod yn rhan o s
6. Mae pobl â dementia a gofalwyr wedi bod yn rhan o ddatblygu gwasanaeth – mae ein haelodau Cymraeg yn gwerthfawrogi’r sesiwn Gymraeg yn fawr ac wedi ein helpu i greu sesiwn Dydd Gŵyl Dewi. Maent hefyd wedi rhannu effaith gadarnhaol y sesiynau fel rhan o gyfathrebu mewnol yn y Gymdeithas ac yn allanol trwy weithgaredd hyrwyddo.
Yn ychwanegol at y canlyniadau uchod, cyflawnwyd canlyniadau ychwanegol:
• Mae ein llyfrau caneuon Singing for the Brain wedi cael eu hanfon nid yn unig at aelodau sy’n mynychu sesiynau rhithwir, ond at bobl nad ydyn nhw’n gallu cyrchu ein gwasanaethau rhithwir. Mae hyn wedi rhoi cyfle i’r gofal (cyflogedig a di-dâl) hwyluso gweithgaredd gyda’r unigolyn â dementia neu i gefnogi hel atgofion.
• Rydyn ni wedi gallu cysylltu â chartrefi gofal a lle mae ganddyn nhw’r adnoddau i wneud hynny, maen nhw’n arddangos y sesiynau mewn man cymunedol i breswylwyr â dementia gymryd rhan ynddynt. Mae hyn wedi rhoi gweithgaredd ychwanegol i’r cartrefi i bawb gymryd rhan.
• Rydym wedi darparu cefnogaeth gyda Zoom; mae rhai o’n haelodau wedi defnyddio’r sgiliau rydyn ni wedi’u rhoi iddyn nhw i gyrchu Zoom i’w ddefnyddio ar gyfer dulliau eraill e.e. cysylltu â ffrindiau a theulu.
Dyfyniadau gan Aelodau Singing for the Brain:
I fy ngŵr, mae wedi bod yn rhyfeddol ei weld yn trawsnewid o’r person distaw, a dynnai’n ôl, sy’n ymddangos yn ddigalon i fod yn ganwr bywiog a brwdfrydig. Mae hefyd wedi cael gwên ar ei wyneb yn ystod Singing for the Brain.
Mae’r ddau ohonom yn teimlo bod Cydlynydd Singing for the Brain yn ased gwerthfawr iawn. Mae ei brwdfrydedd yn disgleirio ac mae hi bob amser yn siriol ac yn frwd, a gall hynny fod yn heintus. Mae’r dewis o gerddoriaeth yn dda, ac mae cynhyrchu’r llyfrau caneuon wedi bod yn ddefnyddiol iawn. Mae hi’n berson croesawgar ac yn sicrhau bod ganddi amser am ychydig eiriau gyda phob cyfranogwr; mae ei defnydd o iaith yn briodol ac mae’r arddull a’r cyflymder yn hollol gywir.
Mae wedi rhoi peth pwrpas a phleser i brynhawniau yn ystod y cyfnod clo tywyll. Edrychaf ymlaen at pryd y gallwn gwrdd am go iawn.
Mae’n helpu i gadw mewn cysylltiad â phawb. Hyd yn oed ar Zoom, rydym yn dal i deimlo’r cysylltiad. Mae wedi rhoi rhywbeth inni edrych ymlaen ato. Mae pob un yn cofio enw Mam hefyd sy’n gwneud i Mam deimlo ei bod hi’n rhan o rywbeth.
