I ddathlu Dydd Hawliau Gofalwyr eleni, cynhaliodd Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam ddigwyddiad i ofalwyr di-dâl ac i’r sefydliadau sy’n eu cefnogi yn Nhŷ Pawb yn Wrecsam.
Aeth aelodau o’n tîm rhanbarthol i’r digwyddiad a chawsant yr anrhydedd gwirioneddol o glywed gofalwyr o bob oedran yn siarad am eu profiadau. Roedd y straeon a glywsom yn tynnu sylw at werth y gwaith y mae gofalwyr di-dâl yn ei wneud a’r gefnogaeth sydd ei hangen arnynt.
Gofynnwyd i ni siarad am ystadegau ynghylch gofalwyr di-dâl. Y ffigurau a’n synnodd ni – fel cael llai o ofalwyr di-dâl nag 10 mlynedd yn ôl (yn fwyaf tebygol oherwydd cyfyngiadau Covid yn ystod Cyfrifiad 2021). A’r £2.3 biliwn y byddai’n ei gostio yng Ngogledd Cymru i ddisodli gofal di-dâl gyda gofal tâl. Roedd y ffigurau nad oeddent yn syndod mawr yn cynnwys pobl sy’n darparu llawer mwy o oriau o ofal di-dâl yn gyfanswm a’r effaith mae hyn yn ei chael ar iechyd a lles gofalwyr.
Rhannom ein ‘Cwis i baru Ystadegau’r Cyfrifiad â Sir Gogledd Cymru’. Gallai’r gynulleidfa godi eu dwylo neu roi ychydig o ‘wiggle’ pan glywsant yr ateb yr oeddent yn meddwl oedd yn iawn, ac fe wnaethant chwarae eu rhan yn wych. Archwiliodd y gêm y gwahaniaethau ledled Gogledd Cymru megis bod gan Gwynedd gyfran is o ofalwyr di-dâl (posibl oherwydd bod myfyrwyr yn yr brifysgol yn llai tebygol o fod yn ofalwyr) a bod gan Conwy yr ail gyfran uchaf o oedolion hŷn o unrhyw sir yng Nghymru.
Gwyddom nad yw’r niferoedd yn dweud popeth wrthym, felly gofynnwyd hefyd i bobl roi gwybod i ni pan nad oedd ystadegau yn cyd-fynd â’u profiadau fel gofalwyr di-dâl. Os hoffech rannu eich stori, rhannwch â ni trwy ein harolwg: gofal a chymorth – dywedwch wrthym beth sy’n bwysig.
Mae’r holl wybodaeth y buom yn siarad amdani (a mwy) ar gael ar ein gwefan, gweler isod am ddolenni.
Os oes angen cymorth arnoch gyda’ch rôl ofalu, mae sefydliadau a all helpu gan gynnwys:
- Llwybr Cymorth Cof Gogledd Cymru (os ydych chi’n gofalu am rywun â dementia)
- NEWCIS (gofalwyr cymorth yng Ngogledd Ddwyrain Cymru)
- Gwasanaeth Cynnal Gofalwyr (gofalwyr cymorth yng Ngogledd Orllewin Cymru)
Tudalennau cysylltiedig
Bwletinau ymchwil (ystadegau am ofalwyr di-dâl yng Ngogledd Cymru)
