Mae’r bwletin hwn yn edrych ar y data crynodeb pynciau o Gyfrifiad 2021 ar gyfer Cymru a Lloegr ar gyfer pynciau cyfeiriadedd rhywiol a hunaniaeth o ran rhywedd. Cyhoeddwyd y data ar 6 Ionawr 2023 gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol (ONS). Mae’n darparu amcangyfrifon poblogaeth heb eu talgrynnu ar lefel Gogledd Cymru ac awdurdod unedol.
Gofynnwyd cwestiynau gwirfoddol ar gyfeiriadedd rhywiol a hunaniaeth o ran rhywedd am y tro cyntaf yng Nghyfrifiad 2021.
Y canlyniadau allweddol i Ogledd Cymru
Cyfeiriadedd rhywiol
- Ar Ddiwrnod y Cyfrifiad, 21 Mawrth 2021, ymatebodd 522,025 miliwn o breswylwyr arferol yng Ngogledd Cymru i’r cwestiwn gwirfoddol ar gyfeiriadedd rhywiol (91.9% o’r boblogaeth sy’n 16 oed a throsodd).
- Disgrifiodd 507,769 o bobl eu hunain yn “Strêt/Heterorywiol” (89.4% o’r boblogaeth sy’n 16 oed a throsodd). Cymru, a Chymru a Lloegr = 89.4%.
- Disgrifiodd 7,282 (1.3%) eu hunain yn “Hoyw neu Lesbiaidd”.
- Disgrifiodd 5,725 (1.0%) eu hunain yn “Ddeurywiol”.
- Nododd 1,249 (0.2%) gyfeiriadedd rhywiol arall, ac o’r rhain yr ymatebion mwyaf cyffredin oedd “Panrywiol” (0.1%), “Arywiol” (0.05%) a “Cwiar” (0.02%).
- Dewisodd gyfanswm o 14,256 o breswylwyr arferol (2.5% o’r boblogaeth sy’n 16 oed a throsodd) gyfeiriadedd rhywiol LHD+ (“Hoyw neu Lesbiaidd”, “Deurywiol” neu gyfeiriadedd rhywiol arall). Cymru = 3.0% a Chymru a Lloegr = 3.2%.
- Nid oedd y 46,215 o bobl eraill 16 oed a throsodd (8.1%) wedi ateb y cwestiwn ar gyfeiriadedd rhywiol.
- Yng Ngogledd Cymru, Gwynedd oedd a’r gyfran uchaf o breswylwyr arferol 16 oed a throsodd a oedd yn uniaethu a chyfeiriadedd rhywiol LHD+ yn 2021 (3.3%).
Hunaniaeth o ran rhywedd
- Cafwyd ymatebion gan 528,983 o bobl i’r cwestiwn gwirfoddol ar hunaniaeth o ran rhywedd yng Ngogledd Cymru (93.1% o’r boblogaeth 16 oed a throsodd). Ni atebodd 6.9% y cwestiwn.
- Atebodd 92.8% o breswylwyr arferol 16 oed a throsodd “Ydy”, gan nodi bod eu hunaniaeth o ran rhywedd yr un fath a’r rhyw a gofrestrwyd pan gawsant eu geni.
- Atebodd mwy na 1,826 o bobl (0.3%) “Nac ydy”, gan nodi bod eu hunaniaeth o ran rhywedd yn wahanol i’r rhyw a gofrestrwyd pan gawsant eu geni (Cymru = 0.4% a Chymru a Lloegr = 0.5%).
- Nododd 343 o bobl eu bod yn uniaethu a rhywedd dyn traws, 358 o bobl eu bod yn uniaethu a rhywedd menyw draws, a 254 o bobl eu bod yn uniaethu a rhywedd anneuaidd. Atebodd 705 o bobl “Nac ydy” ond ni nodwyd eu hunaniaeth o ran rhywedd.
- Yng Ngogledd Cymru yr awdurdodau lleol a’r cyfrannau mwyaf o breswylwyr arferol 16 oed a throsodd a oedd wedi nodi rhywedd gwahanol i’r rhyw a gofrestrwyd pan gawsant eu geni oedd Gwynedd a Wrecsam (0.4% yr un).
Gweler hefyd
- Cyfrifiad 2021: canlyniadau cyntaf
- Cyfrifiad 2021: demograffeg a mudo
- Cyfrifiad 2021: cyn-filwyr lluoedd arfog y Deyrnas Unedig
- Cyfrifiad 2021: grŵp ethnig
- Cyfrifiad 2021: crefydd
- Cyfrifiad 2021: prif iaith
- Cyfrifiad 2021: addysg
Mae’r ONS hefyd wedi cyhoeddi Cyfeiriadedd rhywiol a hunaniaeth o ran rhywedd: Cyfrifiad yng Nghymru a Lloegr.
Cysylltwch â ni
Hwb Cydlynu Arloesi Rhanbarthol Gogledd Cymru
Email: hcargc@sirddinbych.gov.uk
Ffôn: 01824 712432
